سیستم اعلام حریق متعارف چیست؟ 4 مورد از کاربردهای آن

سیستم اعلام حریق

سیستم اعلام حریق مجموعه ای متشکل از تجهیزاتی نظیر دتکتور دود، حرارت، گاز و شعله است که برای تشخیص حریق و اطلاع رسانی به ساکنین از طریق آژیرها و فلاشرها استفاده می‌شود. طراحی، اجرا و استفاده درست از این سیستم، منجر به پیشگیری از بسیاری از خطرات جانی و مالی می‌شود.

سیستم اعلام حریق متعارف چیست

سیستم اعلام حریق متعارف یا CONVENTIONAL با استفاده از تجهیزات اعلام حریق، زون یا منطقه ای که آتش‌سوزی در آن رخ داده است را مشخص می کند. در واقع این سیستم شامل تجهیزاتی مانند دتکتور دود، دتکتور حرارتی، شستی اعلام حریق، فلاشر و آژیر است که عمل تشخیص حریق را در زون انجام می‌دهد.

اجزای سیستم اعلام حریق متعارف

سیستم های اعلام حریق متعارف مانند سیستم های اعلام حریق آدرس پذیر و بی‌سیم از اجزای گوناگونی تشکیل شده اند:

آژیر

فلاشر

پنل اعلام حریق

شستی اعلام حریق

تعداد اجزای سیستم اعلام حریق متعارف، بسته به اندازه محیط و تعداد زون‌ها می‌تواند افزایش یابد.

یکی از اجزایی که بهتر است در سیستم اعلام حریق متعارف (کانونشنال) استفاده شود، پنل تکرار کننده است.

نحوه عملکرد سیستم اعلام حریق متعارف

عملکرد سیستم اعلام حریق متعارف، بستگی به افزایش و کاهش میزان جریان عبوری از مدار دارد. در حالت عادی، دتکتورها یا همان آشکارسازها جریان بسیار کمی را از خود عبور می دهند.

اما در حالت حریق یا هشدار، جریان عبوری از مدار افزایش پیدا می‌کند. به عبارت دیگر افزایش جریان عبوری از مدار نشان دهنده آتش‌سوزی است.

کاربرد سیستم اعلام حریق متعارف

سیستم های اعلام حریق متعارف، سال ها است که در دنیا وجود دارند و از نظر تکنولوژی و کاربرد، خود را اثبات کرده اند. سیستم اعلام حریق کانونشنال یا متعارف به دلیل نوع ساختار و سیم‌کشی که دارد بیشتر در محیط های زیر استفاده می شود:

• در محیط کوچک و کم رفت و آمد
• در محیط با جمعیت پایین
• در محیط هایی با کاربری غیر از بیمارستان ها، هتل های بزرگ و فروشگاه های زنجیره ای بزرگ
• در محیط های غیر صنعتی

در کل می‌توان سیستم اعلام حریق کانونشنال را مناسب سیستم ایمنی فشار ضعیف دانست. همچنین اگر بودجه و هزینه اختصاص یافته جهت تهیه سیستم اعلام حریق، محدود باشد؛ این سیستم به کار گرفته می‌شود.

قیمت سیستم اعلام حریق متعارف

همانطور که گفته شد سیستم‌های اعلام حریق کانونشنال در اندازه‌های متفاوت با تعداد زون‌های گوناگون در بازار وجود دارند. همچنین در هر زون اینکه چه تعداد و چه نوع المانی روی آن قرار گیرد بستگی به طراحی سیستم اعلام حریق کانونشنال دارد که همگی این عوامل بر قیمت سیستم اعلام حریق متعارف تاثیر گذار هستند.

برای مثال قیمت سیستم اعلام حریق متعارف در یک منزل مسکونی کوچک با قیمت سیستم اعلام حریق متعارف در آپاراتمان 5 طبقه بسیار متفاوت است.

همبندی سیستم اعلام حریق متعارف

نحوه همبندی تجهیزات یا سیم کشی سیستم های اعلام حریق متعارف نسبت به پنل کنترل مرکزی به صورت شاخه ای و یا شعاعی است.

به طور معمول هر پنل کنترل مرکزی متعارف قادر است : از (2، 4، 8، 12) و یا مدارهای بیشتری پشتیبانی کند که این تعداد بر حسب نوع پنل اعلام حریق، تعیین می‌شود.

هر یک از سیستم‌های اعلام حریق باید توانایی تشخیص و تعیین چهار حالت مدارها ( عادی، باز، هشدار و اتصال کوتاه ) را داشته باشد. که تعیین وضعیت هرکدام بر اساس کاهش و افزایش جریان صورت می‌گیرد.

بنابراین در می‌یابیم که جهت تشخیص وضعیت درست، جریان مستمر باید در کل مدار برقرار باشد تا اگر زمانی کاهش یا افزایش یافت، تابلوی کنترل مرکزی قادر به تشخیص وضعیت باشد.

تفاوت سیستم اعلام حریق متعارف با سیستم اعلام حریق آدرس پذیر

بیشترین تفاوت سیستم اعلام حریق متعارف و آدرس پذیر در طریقه سیم‌کشی و دقت در انتخاب محل وقوع حریق است. در سیستم اعلام حریق آدرس پذیر هر یک از تجهیزات دارای یک کد هستند که در صورتی که حریق رخ دهد مشخص می‌شود که دقیقا کجا دچار حریق شده است. همچنین سیم‌کشی در سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر توسط 1 سیم و در سیستم اعلام حریق متعارف به وسیله 2 سیم انجام می‌شود.

مقایسه قیمت اعلام حریق متعارف و آدرس پذیر

نصب سیستم‌های آدرس‌پذیر سریع‌تر و آسان‌تر است و به دلیل دقت بالایی که دارد، می‌تواند از خسارت به جان و اموال بسیاری، پیشگیری کند. به طور کلی سیستم‌های آدرس‌پذیر گران‌تر هستند.

اما در مورد سیستم‌های اعلام حریق متعارف، نیاز به سیم‌کشی بالا و تست و آزمایش‌های متعدد وجود دارد و این موارد هزینه‌بر خواهند بود. اما با این وجود قیمت سیستم اعلام حریق متعارف نسبت به سیستم آدرس‌پذیر کمتر است.

زون بندی اعلام حریق متعارف

اکثر پنل‌های اعلام حریق متعارف دارای چندین زون تشخیص هستند که ترکیبی از دتکتورهای اعلام حریق اتوماتیک و شستی اعلام حریق می‌باشند. جهت محدود کردن خطاها و محدود کردن منطقه‌ی

جستجو در صورت آتش‌سوزی، مساحت یا اندازه‌ی هر زون بندی اعلام حریق حداکثر 2000 مترمربع تعیین می‌شود و حداکثر فاصله‌ی حرکت در زون برای تشخیص محل آتش نیز باید 60 متر باشد.

علاوه بر این، زون سیستم های اعلام حریق متعارف نباید بیشتر از یک منطقه را پوشش دهد، مگر اینکه مساحت کل ساختمان از 300 مترمربع کمتر باشد.

در نتیجه، به جز مواردی که محل مورد نظر مساحت کمی دارد، سیستم شامل چند زون بندی تشخیص خواهد بود. مدار اعلام حریق یا آژیر نیز می‌تواند بیشتر از یک منطقه‌ی تشخیص را پوشش دهد اما باید ساختار مقاوم در برابر آتش داشته باشد و از مرزهای زون تشخیص مربوطه پیروی کند.

طریقه‌ی معرفی هر زون در سیستم اعلام حریق متعارف چگونه است

هر زون در سیستم اعلام حریق متعارف باید شامل شرایط زیر باشد:

1.مساحت هر زون اعلام حریق نباید بیشتر از ۲۰۹۰ متر مربع باشد. (مطابق NFPA)

2.مساحت هر زون اعلام حریق، بیشتر از ۱۶۰۰ متر مربع نباشد. (مطابق BS)

3.برای هر طبقه ،باید حداقل یک زون در نظر گرفته شود.

4.اگر چند منطقه حریق در یک زون در نظر گرفته شده است، مجموع مساحت کل هر زون نباید بیشتر از ۴۰۰ متر مربع شود.(مطابق BS)

5.راه پله‌ها، شفت آسانسور (اتاق آسانسور) یا دیگر شفت های عمودی (بدون حوزه بندی) باید به صورت زون‌های جداگانه شناخته شوند.

6.حداکثر مسافت طی شده در داخل یک زون تا محل حریق باید کمتر از ۶۰ متر باشد.

7.حداکثر تعداد المان های دتکتورها، مطابق با اعلام کارخانه سازنده و به طور معمول ۲۵ عدد است.

8.حداکثر تعداد شستی‌ها در یک زون نامحدود است.

9.حداکثر تعداد آژیرها با در نظر گرفتن محدودیت جریان مدار اعلام حریق و کارخانه تولید کننده تعیین می‌شود.

10.طراحی حداقل ۲ مدار آژیر در سیستم الزامی بوده و طبق ضوابط سازمان آتش نشانی تهران، طراحی مدار آژیرها در طبقات زوج به صورت جداگانه الزامی است.

تعداد زون‌ها در سیستم اعلام حریق متعارف چگونه تعریف می‌شود

هیچ محدودیتی برای تعداد زون‌ها وجود ندارد، با این حال، فراموش نکنید که هر زون دارای سنسورهای منحصر به خود است و اگر در هر سطح بیشتر از یک زون باشد، حتما دتکتورهایی را متناسب با آنها خریداری کنید.
اگرچه محدودیتی برای زون‌بندی در ساختمان وجود ندارد اما به طور معمول، تعداد زون‌ها با توجه به عوامل مختلف محدود است.